Hướng dẫn xử trí trẻ bị rắn độc cắn

LinkedIn0
Pinterest0

Trẻ em thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao tử vong do răn cắn. Vì vậy, các bậc cha mẹ nên chuẩn bị cho bản thân kiến thức xử trí trẻ bị rắn độc cắn ngay từ bây giờ.


Hướng dẫn xử trí trẻ bị rắn độc cắn

Rắn lành và rắn độc khác nhau như thế nào thưa bác sĩ?

Chuyên gia y tế, bác sĩ công tác tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ tới các mẹ cách nhận biết rắn lành và rắn độc như sau:

  • Phân biệt rắn độc và rắn không độc nhiều khi rất khó các mẹ nhé. Nhưng các mẹ sẽ nhận ra được một số loại rắn độc thường gặp dựa vào một số đặc điểm hay còn gọi là dấu hiệu đặc trưng bên ngoài của rắn:
  1. rắn hổ mang (khi chuẩn bị tấn công thì cổ bạnh, phát âm thanh đặc trưng),
  2. rắn cạp nong (thân mình ‘khúc vàng khúc đen’),
  3. rắn cạp nia (thân mình ‘khúc trắng khúc đen’),
  4. họ rắn lục (đầu to hình thoi hoặc tam giác).
  • Rắn độc có thường có còn gọi là móc độc và thường ở vị trí răng cửa hàm trên, do đó khi cắn thường để lại vết cắn đặc trưng sẽ giúp phân biệt rắn độc. Răng độc của rắn độc nó đóng vai trò như một kim tiêm dưới da hoặc tiêm vào bắp thịt. Một số loại rắn hổ mang mặc dù ở xa các trẻ nhỏ một khoảng vưa đủ nó vẫn sẽ phun nọc độc về phía các trẻ khiến trẻ bị tổn thương mắt, sẽ từ đó gây nhiễm độc toàn thân.

Chỉ cần vài yếu tố trên chúng ta có thể nhận biết rắn độc rồi, nhưng nhận biết thôi chưa đủ, chúng ta cần chuẩn bị kiến thức sơ cứu trẻ bị rắn độc cắn nhanh nhất sau đây.

Phương pháp sơ cứu ban đầu khi bị rắn cắn

Trong quá trình chăm sóc nuôi dạy con, phụ huynh phát hiện trẻ bị rắn cắn cần sơ cưu ngay. Tiến hành trước khi vận chuyển trẻ tới bệnh viện.


Hướng dẫn xử trí trẻ bị rắn độc cắn như thế nào?

Mục đích của việc sơ cứu rắn cắn ở trẻ

  • Loại bỏ bớt nọc độc và làm chậm sự dịch chuyển của nó từ vết cắn xâm nhập vào trong cơ thể.
  • Bảo vệ tính mạng của bệnh nhân, ngăn chặn và xử trí sớm một số biến chứng trước khi trẻ tới được cơ sở y tế.
  • Vận chuyển trẻ nhanh nhất, an toàn nhất tới cơ sở y tế.
  • Không gì hại thêm cho bệnh nhân.

Chuyên gia chia sẻ thứ tự các bước sơ cứu rắn cắn ở trẻ nên làm:

  • Trấn an trẻ.
  • Không để trẻ tự đi lại. Bất động chân, tay bị cắn bằng nẹp (vì vận động làm cho nọc độc xâm nhập vào trong cơ thể nhanh hơn).
  • Cởi bỏ đồ trang sức ở chân, tay bị cắn (vì sẽ gây chèn ép khi vùng đó bị sưng nề).
  • Áp dụng biện pháp băng ép bất động với một số loại rắn hổ (rắn cạp nong, cạp nia, hổ mang chúa, rắn biển và một số giống rắn hổ mang thường), băng ép bất động để làm chậm sự xuất hiện triệu chứng liệt.

 Sử dụng một số băng chun giãn, băng vải hoặc tự tạo từ khăn, quần áo. Băng tương đối chặt sờ thấy động mạch đập. Bắt đầu băng từ ngón chân, tay tới hết toàn bộ chân, tay bị cắn. Sử dụng nẹp, miếng gỗ, que, miếng bìa cứng,.. cố định chân, tay bị cắn.

Không băng ép khi rắn lục cắn vì sẽ làm vết thương nặng thêm.

  • Sẽ chích nặn rửa vết cắn dưới bòi nước sạch với xà phòng rồi sát trùng.
  • Nếu trẻ khó thở thì hô hấp nhân tạo. Nếu có dấu hiệu ngừng tuần hoàn thì tiến hành hồi sinh tổng hợp ngay tại chỗ và chờ nhân viên y tế tới.
  • Vận chuyển trẻ bằng phương tiện tới cơ sở y tế đồng thời duy trì băng ép, bất động, để vùng bị cắn thấp hơn vị trí của tim, nếu ở chân, tay thì sẽ để thõng tay hoặc chân.…
  • Chú ý: Bất cứ trường hợp nào bị rắn cắn, ngay cả khi xác định là rắn lành, đều cần xử trí và theo dõi tại bệnh viện như trường hợp rắn độc cắn, ít nhất trong 12 giờ đầu. Nếu trễ sau 24-48 giờ, kết quả điều trị rất kém hoặc không hiệu quả.


Xử trí trẻ bị rắn độc cắn nhanh nhất

Khi trẻ bị rắn cắn, phụ huynh không dùng một số biện pháp sau:

  • Garô: Garô là biện pháp làm tắc nghẽn hoàn toàn động mạch. Nó gây đau và rất nguy hiểm và không thể duy trì lâu (không quá 40 phút), chân tay rất dễ bị thiếu máu nguy hiểm. Nhiều trường hợp sau đó phải cắt cụt chân tay vì garô. Ngoài ra khi tới bệnh viện, bác sĩ tháo băng garo ra thì chất độc sẽ cùng lúc ùa về tim khiến trẻ bị sốc, đe dọa tính mạng.
  • Trích, rạch, trâm, chọc tại vùng vết cắn: một số biện pháp này không có lợi ích, rõ ràng gây hại thêm cho trẻ
  • Hút nọc độc; chườm lạnh và dùng một số loại thuốc dân gian, cổ truyền, chữa bằng mẹo: khi đắp sẽ gây nhiễm trùng, khi uống sẽ gây hại cho nạn nhân.
  • Cố gắng bắt hoặc giết rắn: Nếu rắn đã chết hoặc bắt được rắn phải đem cùng với trẻ tới bệnh viện để nhận dạng.

Đề phòng rắn cắn ở trẻ, cần làm gì?

Chuyên gia Cao đẳng Hộ sinh – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ một số lưu ý giúp phòng rắn cắn ở trẻ như sau:

  • Chúng ta cần biết về loại rắn trong vùng, biết khu vực rắn thích sống hoặc ẩn nấp.
  • Đi ủng, dày cao cổ và quần dài, đặc biệt khi đi trong đêm tối, đội thêm mũ rộng vành nếu đi trong rừng hoặc đi ở khu vực nhiều cây cỏ.
  • Càng tránh xa rắn thì càng tốt, đầu rắn đã chết vẫn sẽ cắn người. Không bắt rắn, đuổi hoặc dồn ép rắn trong khu vực khép kín. Không sống ở gần một số nơi rắn thích cư trú hoặc thích tới như một số đống gạch vụn, đống đỏ nát, đống rác,…
  • Để tránh bị rắn biển cắn, người dân không nên bắt rắn ở trong lưới hoặc dây câu.Sử dụng đèn nếu ở trong bóng tối hoặc vào ban đêm.

Trên đây là một số thông tin quan trong về hướng dẫn xử trí trẻ bị rắn độc cắn được tham khảo chuyên môn từ khoa cấp cứu – BVTWQĐ108.

Giáo dục trẻ thơ tổng hợp


Trường Cao đẳng Dược Hà Nội