Kế hoạch thực đơn cho trẻ biếng ăn
Với tỷ lệ lên đến 37% trẻ gặp vấn đề biếng ăn do nhiều nguyên nhân khác nhau, việc thiết lập một thực đơn cho trẻ biếng ăn phù hợp và đầy đủ chất dinh dưỡng sẽ hỗ trợ trẻ vượt qua những ảnh hưởng tiêu cực của tình trạng biếng ăn.
1. Các nguyên nhân gây biếng ăn đa dạng
Tỷ lệ trẻ biếng ăn ở Việt Nam đang có tendance tăng lên kèm theo sự phát triển kinh tế. Theo nghiên cứu đánh giá tình trạng sức khỏe của trẻ khi đến khám hàng năm tại Khoa tư vấn dinh dưỡng trẻ em thuộc Viện Dinh dưỡng Quốc gia, tỷ lệ chẩn đoán biếng ăn ở trẻ đến khám tại Viện lên đến 37%, trong khi ở Mỹ, tỷ lệ này dao động từ 25 đến 45%.
Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết: tiêu chuẩn để chẩn đoán biếng ăn là khi có một trong những dấu hiệu sau và đã kéo dài trong ít nhất một tháng: Trẻ không muốn ăn đủ lượng thức ăn cần thiết do mất hứng thú với đồ ăn; hoặc không thích ăn, dẫn đến thời gian ăn kéo dài (trên 30 phút, thậm chí cả hàng giờ mỗi bữa) để trẻ có thể ăn đủ lượng thức ăn theo tuổi của mình. Biếng ăn còn bao gồm cả hiện tượng kén ăn: trẻ không ưa thích nhiều loại thức ăn, thường chỉ ăn rất ít các loại.
Biếng ăn không phải là bệnh mà thường do nhiều nguyên nhân khác nhau
Biếng ăn không phải lúc nào cũng là một căn bệnh, thường là dấu hiệu của nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể do vấn đề sức khỏe hay rối loạn tâm lý. Việc biếng ăn kéo dài có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng: từ biếng ăn –> ăn ít hơn –> thiếu hụt nhiều chất dinh dưỡng cần thiết như protein, chất béo, vitamin, khoáng chất… –> gây suy dinh dưỡng hoặc thiếu hụt các chất quan trọng như vitamin A, thiếu máu… –> điều này lại làm cho tình trạng biếng ăn của trẻ trở nên nghiêm trọng hơn, suy dinh dưỡng càng trầm trọng hơn.
Không chỉ gây ra suy dinh dưỡng, biếng ăn thường ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ vì áp lực trong khi ăn, và cũng tác động đến tâm lý của gia đình vì lo lắng, đặc biệt là khi mẹ đang cho con bú sẽ ảnh hưởng đến lượng và chất lượng sữa.
2. Chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ biếng ăn
Đối với trẻ nhỏ còn bú mẹ: hãy cho trẻ bú nhiều lần hơn, ngay cả khi thời gian mỗi lần bú ít hơn so với bình thường. Nếu trẻ không thể ngậm bú, người mẹ có thể vắt sữa vào cốc và dùng thìa cho trẻ uống.
Đối với trẻ lớn hơn và đã ăn bổ sung: Hãy cung cấp cho trẻ các loại thức ăn mềm, đa dạng, dễ tiêu hoá và chia nhỏ thành từng bữa ăn. Thay đổi khẩu vị và đưa cho trẻ những loại thức ăn mà trẻ thích để khuyến khích trẻ ăn nhiều hơn, kích thích sự thèm ăn. Tạo môi trường ăn uống thoải mái và vui vẻ, đặc biệt là không tạo áp lực khi ăn để kích thích hoạt động tiêu hoá và tăng cường tiết ra men tiêu hoá, giúp trẻ có thêm động lực khi ăn.
Theo Dược sĩ Cao đẳng Dược đảm bảo bữa ăn bao gồm đủ 4 nhóm thực phẩm (theo cách phân loại trước đây) hoặc ít nhất 5/8 nhóm (theo cách phân loại mới), tập trung vào việc cung cấp đầy đủ lượng protein từ động vật và dầu mỡ phù hợp với tuổi của trẻ. Khuyến khích trẻ thử ăn các loại thức ăn mới, thay đổi đồ ăn hàng ngày. Chuẩn bị những món ngon, phù hợp với khẩu vị và độ tuổi của trẻ. Cải thiện từ thức ăn nước lỏng đến dần đặc lên. Uống nhiều nước hoa quả tươi để bổ sung vitamin, giúp kích thích khẩu vị ngon miệng.
Lưu ý không cho trẻ uống đồ uống có ga hoặc ăn đồ ăn vặt trước bữa ăn chính.
Thực đơn cho trẻ biếng ăn cần đảm bảo dinh dưỡng và cuốn hút về hình thức
3. Chăm sóc tâm lý cho trẻ biếng ăn
Nuôi con khỏe cập nhật: tạo môi trường ăn uống thoải mái cho trẻ. Khích lệ trẻ tham gia bữa ăn bằng cách có một không gian ăn chung vui vẻ, có thể là ăn cùng bạn bè cùng tuổi hoặc cùng gia đình. Trò chuyện tạo không khí hạnh phúc trong suốt bữa ăn, tuy nhiên, tập trung để trẻ tập trung vào việc ăn uống. Cung cấp cho trẻ các loại thức ăn theo sở thích cá nhân, khuyến khích trẻ thấy hứng thú với sự đa dạng của thực phẩm trong khẩu phần hàng ngày, không tập trung quá nhiều vào giá trị dinh dưỡng cụ thể của từng loại thực phẩm.
Hãy chấp nhận sự khác biệt trong thói quen ăn uống của trẻ so với người lớn – có thể ăn nhiều bữa hơn trong ngày hoặc trải qua những giai đoạn yêu thích hoặc không ưa thích các loại thực phẩm cụ thể. Khích lệ con thể hiện cảm xúc một cách tự do và tạo điều kiện giao tiếp mở cửa trong gia đình, cũng như khuyến khích trẻ ăn khi đói và dừng lại khi trẻ cảm thấy no.
Khích lệ trẻ tham gia hoạt động chơi đùa, vận động và thể dục thể thao đều đặn để tạo niềm tin vào cơ thể của mình. Điều này không chỉ giúp trẻ có ham muốn ăn tốt hơn mà còn thúc đẩy tinh thần vui vẻ. Hỗ trợ trẻ phát triển nhận thức đúng đắn về hình ảnh cơ thể và cách thông điệp từ truyền hình, tạp chí, internet và truyền thông xã hội để trẻ không bị ảnh hưởng bởi những quan điểm sai lệch về việc sợ béo hay xu hướng ăn kiêng ở tuổi nhỏ.
Hãy tránh việc quá chiều chuộng hoặc ép buộc, đặc biệt là không nên ép trẻ ăn. Đừng biến việc ăn thành phần thưởng hay phạt, cũng không nên để trẻ xao lãng bữa ăn bằng cách giải trí như xem TV, chơi game hoặc hoạt động khác. Đồng thời, hãy tránh việc bỏ bữa, áp đặt chế độ ăn theo trào lưu hoặc áp dụng các chế độ ăn không phù hợp với trẻ em.
(Thông tin tham khảo từ Khuyến nghị Dinh dưỡng trong 1000 ngày vàng, Viện Dinh dưỡng)
Nguồn cập nhật và chia sẻ: giaoductretho.net
