Suy thai khi mang thai: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa
Suy thai là tình trạng nguy hiểm trong thai kỳ, đe dọa trực tiếp đến sự phát triển và tính mạng của thai nhi. Nhận biết sớm nguyên nhân, triệu chứng cùng cách xử trí kịp thời sẽ giúp Mẹ và Bé an toàn, bảo vệ sức khỏe và hỗ trợ đúng hướng trong giáo dục trẻ thơ.
Suy thai là gì?
Suy thai, hay còn gọi là thai yếu, là tình trạng thai nhi thiếu oxy trong máu hoặc tổ chức khi còn trong tử cung. Đây là một rối loạn nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ và có thể dẫn đến tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.
Có hai dạng suy thai thường gặp:
- Suy thai cấp tính: Xảy ra đột ngột trong quá trình chuyển dạ, dễ gây tử vong nếu không xử trí ngay.
- Suy thai mạn tính: Kéo dài trong suốt thai kỳ, ít triệu chứng rõ ràng nhưng có nguy cơ chuyển thành cấp tính.
Triệu chứng cảnh báo suy thai
Thai phụ cần đặc biệt chú ý đến các dấu hiệu bất thường như:
- Thai máy giảm dần, thậm chí ngừng cử động.
- Nhịp tim thai bất ổn, khi nhanh trên 160 nhịp/phút, khi chậm dưới 100 nhịp/phút.
- Chiều cao tử cung phát triển chậm, dấu hiệu thai kém phát triển.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Xuân Xã – giảng viên Trường Đại học Lương Thế Vinh, việc theo dõi cử động thai từ tháng thứ 6 trở đi là cách đơn giản nhưng hiệu quả để phát hiện sớm suy thai. Nếu thai máy dưới 12 lần trong 2 giờ, sản phụ nên đến cơ sở y tế ngay để được thăm khám kịp thời.
Nguyên nhân thường gặp
Nguyên nhân suy thai có thể xuất phát từ mẹ, thai nhi hoặc phần phụ của thai:
- Từ phía mẹ: Tư thế nằm ngửa, thiếu máu, huyết áp thấp, mắc bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì hoặc nhiễm trùng.
- Từ phía thai nhi: Thai non tháng, dị dạng, chậm phát triển, già tháng hoặc nhiễm trùng.
- Từ phần phụ: Rau tiền đạo, rau bong non, dây rốn thắt nút, sa dây rốn, ối vỡ non.
Những trường hợp mẹ có bệnh mãn tính như cao huyết áp, bệnh tim hoặc tiểu đường cần được quản lý thai nghén chặt chẽ, vì đây là nhóm nguy cơ cao dẫn đến suy thai.
Chẩn đoán suy thai
Để xác định suy thai, bác sĩ thường chỉ định các phương pháp như: siêu âm đo chỉ số nước ối, Doppler mạch máu, theo dõi tim thai bằng máy monitoring hoặc đo pH máu đầu thai nhi. Những kết quả này giúp đánh giá chính xác tình trạng thiếu oxy và đưa ra hướng xử trí phù hợp.
Phòng ngừa và điều trị suy thai
Việc phòng ngừa quan trọng hơn chữa trị. Khám thai định kỳ giúp phát hiện sớm các nguy cơ và có biện pháp xử trí kịp thời.
Trong chuyển dạ, nếu phát hiện dấu hiệu suy thai, sản phụ cần nằm nghiêng trái, thở oxy, giảm lo lắng và được bác sĩ điều chỉnh cơn co tử cung. Nếu tình trạng nặng, bác sĩ sẽ chỉ định mổ lấy thai khẩn cấp.
Theo giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, thai phụ không nên tự ý dùng thuốc trong thai kỳ, đặc biệt là thuốc giảm đau hoặc tăng co. Việc sử dụng sai thuốc có thể làm tình trạng suy thai trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe Mẹ và Bé.
Suy thai là biến chứng nguy hiểm trong thai kỳ, có thể để lại hậu quả lâu dài nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời. Khám thai định kỳ, theo dõi cử động thai và tuân thủ hướng dẫn y tế là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe Mẹ và Bé, giúp thai nhi phát triển toàn diện và thuận lợi trong quá trình giáo dục trẻ thơ sau này.
