Dính âm môi bé gái: Nhận biết sớm để bảo vệ sức khỏe sinh sản

Dính âm môi bé gái là bất thường khá phổ biến ở trẻ nhỏ, thường xuất hiện trong giai đoạn sơ sinh đến 3 tuổi. Tình trạng này có thể nhẹ và tự cải thiện, nhưng cũng có trường hợp gây đau khi đi tiểu, nhiễm trùng và ảnh hưởng đến sự phát triển tâm lý trong quá trình giáo dục trẻ thơ. 

Dính âm môi bé gái là gì?

Dính âm môi bé gái xảy ra khi hai môi bé (labia minora) dính liền nhau, tạo thành một màng mô mỏng che lấp lỗ tiểu hoặc lỗ âm đạo. Bình thường, hai môi bé tách biệt hoàn toàn. Tuy nhiên, ở một số trẻ – đặc biệt từ 3 tháng đến 3 tuổi – sự dính này có thể xuất hiện, với tỷ lệ 0,6–5% và đôi khi kéo dài đến tuổi dậy thì.

Hiện tượng dính môi bé được chia thành hai dạng: nguyên phát, thường gặp ở trẻ; và thứ phát, xuất hiện ở phụ nữ sau sinh hoặc mãn kinh. Ở nhóm trẻ nhỏ, nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ giảm estrogen, viêm nhiễm vùng âm hộ và chăm sóc vệ sinh chưa đúng cách.

Nguyên nhân và triệu chứng

Dù chưa xác định được nguyên nhân tuyệt đối, các bác sĩ cho rằng môi trường ẩm ướt, kích ứng từ tã lót, viêm âm hộ – âm đạo hoặc chấn thương nhẹ vùng kín có thể khiến hai môi bé bị viêm dính lại. Estrogen thấp ở trẻ nhỏ là yếu tố quan trọng khiến lớp niêm mạc vùng sinh dục mỏng và dễ tổn thương.

Phần lớn trẻ không có biểu hiện rõ rệt. Nhiều cha mẹ chỉ phát hiện tình cờ khi vệ sinh cho con. Một số bé có thể gặp khó tiểu, rát, dịch âm đạo bất thường hoặc nhiễm trùng tiểu tái phát. Trẻ cũng có thể kêu đau khi ngồi lên xe đạp, xích đu hoặc trong các vận động mạnh.

TS. Nguyễn Xuân Xã, giảng viên khối ngành sức khỏe Trường Đại học Lương Thế Vinh: “Dính âm môi tuy không phải bệnh nguy cấp nhưng nếu không phát hiện sớm có thể gây viêm nhiễm kéo dài, ảnh hưởng tâm lý và thói quen đi tiểu của trẻ. Phụ huynh cần quan sát vùng kín của trẻ mỗi ngày, đặc biệt trong giai đoạn Mẹ và Bé dễ gặp các vấn đề viêm da – kích ứng”.

Chẩn đoán và hướng điều trị

Việc chẩn đoán dính âm môi chủ yếu dựa trên khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ kiểm tra cấu trúc vùng kín để xác định mức độ dính: dính một phần hoặc dính hoàn toàn.

Ở mức độ nhẹ và không gây triệu chứng, tình trạng này có thể tự cải thiện khi trẻ bước vào tuổi dậy thì – thời điểm estrogen tăng. Trong những trường hợp này, bác sĩ thường theo dõi kết hợp hướng dẫn cha mẹ chăm sóc vệ sinh đúng cách.

Với mức độ trung bình hoặc nặng, trẻ có thể cần điều trị bằng thuốc bôi chứa estrogen hoặc thủ thuật tách dính. Đây là thủ thuật nhẹ, được gây tê tại chỗ, giúp giảm đau và hạn chế sang chấn tâm lý. Sau tách dính, trẻ được bôi estrogen để tránh tái dính.

Theo giảng viên trường Cao đẳng Dược Sài Gòn: “Phụ huynh tuyệt đối không tự tách màng dính cho trẻ vì có thể gây tổn thương mô, để lại sẹo và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Việc điều trị phải do bác sĩ chuyên khoa thực hiện. Sự can thiệp đúng kỹ thuật sẽ giúp bảo vệ sức khỏe sinh sản và sự phát triển tự nhiên của trẻ”.

Chăm sóc trẻ bị dính âm môi

Chăm sóc vệ sinh vùng kín là yếu tố quan trọng giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị. Phụ huynh nên vệ sinh cho bé bằng nước ấm và dung dịch dịu nhẹ, đồng thời giữ vùng kín khô thoáng. Khi thay tã cần lau từ trước ra sau để tránh đưa vi khuẩn vào âm đạo.

Trang phục của trẻ nên là đồ cotton mềm, thoáng khí để hạn chế kích ứng. Trong quá trình giáo dục trẻ thơ, cha mẹ cũng cần hướng dẫn bé gái tư thế đi vệ sinh đúng – ngồi dạng chân để dòng tiểu thoát dễ dàng hơn, không ứ đọng gây viêm.

Không nên tự ý sử dụng thuốc bôi hay thảo dược dân gian. Các sản phẩm không rõ nguồn gốc có thể làm nặng thêm tình trạng kích ứng.

Phòng ngừa dính âm môi và biến chứng

Hiện chưa có biện pháp phòng ngừa tuyệt đối, nhưng duy trì vệ sinh khoa học và quan sát biểu hiện bất thường sẽ giúp giảm nguy cơ. Bé gái bị dính môi bé nếu không được điều trị có thể gặp biến chứng như nhiễm trùng tiểu, viêm âm hộ, bí tiểu hoặc đau khi vận động.

Cha mẹ nên đưa trẻ khám ngay khi thấy khó tiểu, nước tiểu chảy không thành dòng, vùng kín đỏ – đau hoặc tiểu rát. Việc thăm khám sớm đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ sức khỏe sinh sản và phòng biến chứng khi trẻ lớn lên.

Dính âm môi không phải là cấp cứu y khoa. Mức độ nguy hiểm tùy thuộc vào mức dính. Phần lớn trẻ nhẹ sẽ tự khỏi khi được chăm sóc đúng cách. Chỉ những trường hợp dính kín, bí tiểu hoặc nhiễm trùng lặp lại mới cần điều trị sớm.

Tình trạng này ít khi cần phẫu thuật. Hầu hết trẻ đáp ứng tốt với thuốc bôi hoặc tách dính đơn giản tại phòng khám. Mặc dù có nguy cơ tái phát, điều này giảm nhiều khi trẻ lớn hơn.

Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám khi thấy con tiểu khó, khóc thét khi đi tiểu, vùng kín đỏ – đau – sưng, hoặc không quan sát được lỗ âm đạo bình thường.